Vitamines en mineralen worden vaak in een adem genoemd, maar zowel vitamines als mineralen hebben beide hun eigen betekenis en werking in het lichaam. Mineralen ondersteunen diverse processen in het lichaam en iedere mineraal speelt een eigen rol van betekenis in deze processen. De functies van mineralen zijn onmisbaar en zorgen voor een gezond en sterk lichaam. Ook de spoorelementen van mineralen zijn belangrijk, ook al hebben we er niet veel van nodig voor het lichaam. Ontdek de wonderlijke werking van mineralen.
Wat zijn mineralen en wat doen ze in je lichaam?
Mineralen zijn net als vitamines, stoffen die in kleine hoeveelheden voorkomen in voeding. En net als vitamines zijn ze onmisbaar voor een goede gezondheid en een sterk lichaam. Mineralen zijn belangrijk voor een goede gezondheid, groei en ontwikkeling. In tegenstelling tot vitamines geven ze geen energie. Mineralen worden door dieren en planten opgenomen uit gesteenten, en daar halen wij mensen het weer vandaan. Een mens heeft per dag gemiddeld enkele honderden milligrammen van mineralen nodig. Er zijn een aantal bekende mineralen, maar ook spoorelementen van mineralen. Hier heeft een mens nog minder van nodig en hier dan zelden een aanbevolen hoeveelheid voor opgesteld.
De zes belangrijkste mineralen
Van de meeste mineralen heb je waarschijnlijk wel eens gehoord. De zes mineralen waar ons lichaam dagelijks een hoeveelheid van nodig heeft zijn: calcium, chloor, fosfor, kalium, natrium en magnesium. De functie en bron van deze mineralen worden hieronder uitgelegd. Dan zijn er nog de spoorelementen van mineralen. Van de mineralen chroom, fluoride, ijzer, jodium, koper, mangaan, molybdeen, seleen en zink heeft het lichaam maar heel weinig nodig. Toch heeft de Gezondheidsraad voor de de volgende mineralen een aanbevolen dagelijkse hoeveelheid opgesteld: calcium, fosfor, ijzer, jodium, koper, magnesium, seleen en zink. Hieronder vallen dus zowel mineralen als spoorelementen.
Calcium
Calcium is een mineraal dat opgenomen wordt door het lichaam en nodig is voor de opbouw van botten en het gebit, maar ook de onderhoud hiervan. Door genoeg inname van calcium werken je spieren en zenuwen goed, wordt de bloedstolling geregeld en zullen andere mineralen ook goed opgenomen en getransporteerd worden in het lichaam. Met calcium ga je op latere leeftijd ook botontkalking tegen. Vooral op jonge leeftijd het eten van voedsel dat rijk is aan calcium belangrijk om de ontwikkeling van de botten optimaal te laten verlopen. Je vindt calcium in melk, melkproducten, kaas, noten, peulvruchten en groente.
Chloride
Je denkt misschien gelijk aan een zwembad, maar het mineraal chloor, ook wel chloride genoemd, is een onderdeel van keukenzout. Chloride is vooral gebonden aan twee andere mineralen, natrium en kalium. Samen met deze twee mineralen zorgt chloor dan ook voor de vochtbalans in het lichaam. Een goede vochtbalans heeft een positief effect op de bloeddruk. De meest belangrijke bron van chloride is zout. Zout wordt door veel fabrikanten al toegevoegd aan bepaalde producten, en dit zorgt er dan ook voor dat chloride in bijna alle voedingsmiddelen te vinden is zoals brood, vlees, vleeswaren, kaas, pizza en chips. Te veel zout kan leiden tot een hoge bloeddruk.
Fosfor
Een ander bekend mineraal is fosfor. Dit mineraal staat ook wel bekend als fosfaat en zorgt samen met calcium voor een stevig skelet, sterke botten en tanden. Maar fosfor heeft nog meer functies: dit mineraal speelt namelijk ook een rol in de energiestofwisseling van het lichaam. Dit betekent dat fosfor helpt bij het afbreken van koolhydraten, vetten en eiwitten als ze worden omgezet in energie. Fosfor komt in veel voedingsmiddelen voor, maar de grootste hoeveelheden vind je in vlees, vis, melk, kaas en volkoren producten. Een tekort aan fosfor is bijna niet mogelijk, maar wanneer het wel voorkomt kan het leiden tot bijvoorbeeld bloedarmoede of pijn in de botten.
Kalium
Kalium werd al eerder genoemd, omdat het samen met chloride en natrium betrokken is bij de vochtbalans en de bloeddruk in je lichaam. Dit mineraal zorgt voor een goede bloeddruk en werkt het bloeddrukverhogende effect dat natrium met zich meebrengt tegen. Ook werken kalium en natrium samen bij het leiden van de zenuwprikkels. Ook de energietoevoer in de spieren wordt mede mogelijk gemaakt door dit mineraal. Waar vind je kalium in terug? Bijna overal, want kalium zit vooral in groente, fruit, vlees, vis, brood, noten, melk en melkproducten. Een tekort aan kalium kan voorkomen, maar dit is ook goed te verhelpen met bijvoorbeeld kaliumtabletten.
Natrium
Ook natrium is dus een bekend mineraal, dat er samen met kalium en chloride zorgt voor de juiste vochtbalans in je lichaam. Maar dat is niet het enige, ook zorgt het voor een goede bloeddruk en een goede werking van de spier- en zenuwcellen. De bekendste en belangrijkste bron van natrium is zout. Net als bij chloride zit er van nature weinig natrium in eten, maar dit voegen we zelf toe door middel van keukenzout. Ook komt het vaak voor dat fabrikanten zout toevoegen aan bijvoorbeeld brood of kant-en-klaarmaaltijden. Te veel zout kan leiden tot een te hoge bloeddruk.
Magnesium
Ook het laatste mineraal magnesium komt in bijna alle voedingsmiddelen voor. Dit mineraal is ook belangrijk voor de vorming van botten en spieren. Daarnaast zorgt het voor een goede werking van de spieren, en speelt het net als kalium een rol bij de overdracht van zenuwprikkels. Waar zit magnesium in? Je vindt het vooral in groente, noten, melk, melkproducten, vlees, brood en graanproducten. Ook bij dit mineraal komt een tekort zelden tot nooit voor. Een overschot aan magnesium zou kunnen ontstaan bij veelvuldig gebruik van tabletten met magnesium.
Belangrijke spoorelementen
Na deze mineralen zijn er nog spoorelementen van mineralen waar we iets van nodig hebben voor ons lichaam, maar van minimale hoeveelheid. Zink en ijzer zijn twee spoorelementen van mineralen die wel een aanbevolen hoeveelheid hebben gekregen van de Gezondheidsraad. Zink is betrokken bij de stofwisseling. Bij de opbouw van eiwitten en de groei en ontwikkeling van weefsel zijn een groot aantal enzymen met zink belangrijk voor dit proces. IJzer speelt een rol bij de vorming van rode bloedcellen. Rode bloedcellen zijn erg belangrijk voor het vervoer van zuurstof door het lichaam.