Açaibessen zijn de vruchtjes van de açai palm. Deze palm groeit in Brazilië, Suriname en Peru. De kleine donkerblauw – paarse bessen staan sinds enkele jaren volop in de belangstelling vanwege hun hoge gehalte aan antioxidanten. Daarbij hebben ze een bijzondere smaak, die doet denken aan een mengsel van chocola, bosbessen en noten.
De herkomst van açaibessen
In het Amazonebekken groeien de açai palmen in vruchtbare, vochtige gebieden als moerassen. Daar waar de palmen van nature groeien worden de besjes al eeuwen gegeten. Voor sommige inheemse stammen vormt açai pulp een belangrijk basisvoedsel, tot soms wel een kwart van hun totale voedselinname. De bes bestaat voor ongeveer tachtig procent uit een grote pit. Het zijn echter juist de pulp en de schil die tal van gunstige voedingsstoffen bevatten. Na het weken van de bessen kun je ze met schil en al gemalen eten. De koude pap die dan ontstaat heeft een enorme concentratie antioxidanten. Dit is zo gezond dat zij de bessen zelfs aan dieren geven om hun gezondheid te bevorderen.
Vroeger werden de palmbomen ook wel omgehakt om gemakkelijk bij de bessen te komen. Men maakte van het eetbare binnenste van de palm, samen met bessen, dan een salade. De bladeren werden traditioneel gebruikt als materiaal voor daken, matten, hoeden en bezems.
Om elk jaar van de oogst te kunnen genieten laat men de bomen tegenwoordig staan. Voor het plukken zet men nu klimmers in. Door de populariteit van açaibessen in Europa en de Verenigde Staten is de açaibessen-teelt enorm toegenomen.
In Europa zul je echt verse açaibessen niet aantreffen omdat ze vanwege hun hoge vetgehalte heel snel ranzig worden. Voor transport worden ze daarom direct verwerkt in sap of poeder.
Geneeskrachtige eigenschappen van açaibessen
Door het hoge gehalte aan antioxidanten worden er wonderbaarlijke kwaliteiten aan açaibessen toegeschreven. Ze zouden goed zijn tegen zo’n beetje alle ziekten en helpen bij het afvallen. Vanwege het hoge gehalte aan antioxidanten kunnen açaibessen helpen bij het voorkomen van hart- en vaatziekten, sommige neurologische ziekten en bepaalde vormen van kanker. Daarnaast stimuleren ze het immuunsysteem, de spijsvertering en geven je meer energie. Verder werken ze als afrodisiacum en tegen voortijdige veroudering.
De medische wetenschap staat uiteraard wat sceptisch tegen het uitroepen van açaibessen als wondermiddel tegen alle kwalen, maar toch zijn er onderzoeken die de claims lijken te ondersteunen. Daarbij komt dat er inmiddels aanwijzingen zijn dat antioxidanten in het algemeen niet geïsoleerd werken, maar in samenwerking met andere voedingsstoffen. Een bepaald soort antioxidanten zou dan alleen effectief zijn in combinatie met verse groenten en fruit in het algemeen. Ook wordt er wel voor gewaarschuwd dat een teveel van een bepaald soort antioxidant juist een averechts effect kan hebben.
Dat houdt in dat açaibessen geen wondermiddel zijn, maar wel een gezonde aanvulling op je voeding kunnen vormen. Hieronder een overzicht van de bijzondere effecten van açaibessen.
Behalve koolhydraten en voedingsvezels bevatten açaibessen eiwitten, gezonde vetten. Daarbij zijn ze rijk aan vitamine A, een antioxidant, en de vitaminen E en C. Daarnaast bevatten açaibessen de mineralen ijzer, calcium, kalium en natrium. Maar er is meer:
Voor het hart en de bloedvaten
Naast de koolhydraten, eiwitten, vezels, vitaminen en mineralen bevatten açaibessen veel anthocyanines, plantaardige antioxidanten. Net als alle antioxidanten gaan deze stoffen de vrije radicalen tegen, die een rol spelen bij verschillende ziekten en aandoeningen. Anthocyanen worden in verband gebracht met het reguleren van cholesterol. Zij zouden het LDL, het “slechte” cholesterol, verlagen. Verder kunnen de Fytosterolen in açaibessen de bloeddruk te verlagen, het zuurstofgehalte van het bloed verbeteren en helpen om bloedstolsels te voorkomen. Hiermee verklein je de kans op beroertes en hartinfarcten.
Voor de spijsvertering
Açaibessen hebben een sterk ontgiftende werking, ze stimuleren de spijsvertering en helpen om afvalstoffen te verwijderen. Daarnaast bevatten ze voedingsvezels, die belangrijk zijn voor de vertering en opname van voedingsstoffen. Vezels verminderen ook de kans op verstoppingen en andere problemen betreffende de spijsvertering.
Voor het afweersysteem
De vitamine C in de açaibessen is een vertrouwde hulp bij het verbeteren van je immuunsysteem, net als antioxidanten als Ellaginezuur. Daarnaast zitten er polyfenolen in, die ontstekingsremmend werken. Ook zijn er aanwijzingen zijn dat ze de groei van kanker op een moleculair niveau tegengaan. Er wordt zelfs een studie genoemd die de groei van kankercellen tot 80% kan afremmen, één van de meest succesvolle percentages voor niet-reguliere medische behandelingen.
Vanwege de ontstekingsremmende eigenschappen wordt açai pulp traditioneel gebruikt om wonden sneller te laten genezen.
Meer lichamelijke en mentale energie
De antioxidanten in açaibessen kunnen bijdragen aan een gezonde celstofwisseling. De voedingsstoffen kunnen beter in de cellen worden opgenomen en ook beter worden omgezet in bruikbare energie. Het extract van de açai bes wordt ook gebruikt om het energieniveau te verhogen. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de stof theobromine, een stimulerend middel net als cafeïne, maar wel lichter. Dit maakt het mogelijk om met Açaibessen lichamelijke en geestelijke vermoeidheid of uitputting tegen te gaan. Ook de gezondheid en het functioneren van de hersenen wordt bevorderd door açaibessen. Je blijft er scherper door, het geheugen verbetert en de kans op neurale aandoeningen neemt af.
Tegen vroegtijdige veroudering en lust verhogend
Het hoge gehalte aan antioxidanten in açaibessen vertraagt het verouderingsproces. Zo gaan ze de vrije radicalen, die onder andere verantwoordelijk zijn voor het verval van huid, haar, tanden en ogen, tegen. Door regelmatig açai sap te drinken, neutraliseer je het schadelijke effect van vrije radicalen. Ook wordt açai olie vanwege de hydraterende werking wel gebruikt om rimpels of een geïrriteerde huid tegen te gaan. Traditioneel wordt açai pulp in het gebied van herkomst gebruikt voor de behandeling van huidaandoeningen.
Het effect van açaibessen op seksuele prestaties en geslachtsdrift is nog niet afdoende onderzocht. Wel is bekend dat ze de bloedcirculatie kunnen verbeteren. Op die manier helpen ze indirect bij erectiestoornissen en een gebrek aan libido. Deze bessen worden worden in de niet-reguliere geneeskunde dan ook vaak gebruikt bij dit soort klachten.
açaibessen met verse aardbeien, een lekkere en gezonde combinatie
Hulp bij gewichtsverlies
Açaibessen kunnen je helpen als je wilt of moet afvallen. Hiervoor worden meestal tabletten met geconcentreerde açai pulp gebruikt. Het effect is al verschillende keren onderzocht, maar de resultaten zijn niet eenduidig. Voor zover succesvol, wordt vermeld dat dankzij de açaibessen de onderzochte personen een stabielere bloedsuikerspiegel kregen en een lager cholesterolgehalte.
Açaibessen bevatten ook veel voedingsvezels, waardoor je je sneller verzadigd voelt. De stimulerende werking op de stofwisseling en de reinigende werking op de spijsvertering zijn natuurlijk ook mooi meegenomen als je wilt afvallen.
Tijdens een Açai-dieet bepaal je zelf wat je naast de Açai producten eet. Natuurlijk is het bij het afvallen altijd wel aan te raden om te kiezen voor een gezond voedingspatroon. Meer beweging helpt ook altijd. Açaibessen kun je zonder probleem toevoegen aan een koolhydraat arm of smoothies dieet. Bijkomend voordeel is dat je niet alleen afvalt maar met açaibessen ook de negatieve gevolgen van je voormalige ongezonde voedingsgewoonten neutraliseert.
Hoe gebruik je açaibessen?
Als je açaibessen wilt gaan gebruiken voor je gezondheid of om af te vallen, zijn er aantal mogelijkheden. Voor verse açaibessen zul je moeten afreizen naar Brazilië of Suriname, maar in Nederlandse supermarkten is açai verkrijgbaar als sap en ingevroren of gevriesdroogd.
Açai sap kun je puur drinken of mengen met andere vruchtensappen. Je kunt het fruit gebruiken in desserts of als ingrediënt voor je ontbijt. Ook kun je een zogenaamde Açai bowl maken door açai pulp te combineren met ontbijtgranen of muesli en honing.
Voor meer geconcentreerd gebruik zijn açaibessen te koop als poeder en in de vorm van capsules en tabletten. Dit poeder of extract van de açai bes kun je verwerken in vruchtensappen, desserts en smoothies. Als je een smoothie van andere rode vruchten en bijvoorbeeld amandelmelk maakt kun je zowel het sap als het poeder toevoegen. Zo krijgt jouw smoothie een extra boost aan antioxidanten.
Alles bij elkaar zijn açaibessen geen wondermiddel, maar wel super gezond. Als zodanig kunnen ze je goed helpen, zowel voor een gezond voedingspatroon als om af te vallen. Net als ieder ander soort fruit hebben açaibessen geen bijwerkingen, tenzij je er allergisch voor bent. Je moet alleen niet overdrijven met grote hoeveelheden van de geconcentreerde vormen van açaibessen, gezien het averechtse effect van teveel antioxidanten. Let bij het kopen van producten gemaakt van açaibessen sap, poeder of tabletten goed op de kwaliteit.